Potocznie wszechświatem nazywany wszystko to, co fizycznie istnieje: cała przestrzeń, czas, prawa fizyki, stałe fizyczne oraz wszystkie formy energii i materii. Większość materii i energii znajdującej się we Wszechświecie przybiera formę ciemnej materii i ciemnej energii. Słowo „Wszechświat” może być też używane w innych kontekstach jako synonim słów „kosmos” (w rozumieniu filozofii), „świat” czy „natura”. W naukach ścisłych słowa „Wszechświat” i „kosmos” są równoważne. Poniżej znajdziecie kilka ciekawostek z nim związanych.

1. Powstanie wszechświata

Według najbardziej prawdopodobnych teorii wszystko zaczęło się od Wielkiego Wybuchu około 13.8 miliarda lat temu (Ziemia liczy sobie 4.5 miliarda lat), lecz obserwowalny wszechświat ma obecnie średnicę 46 miliardów lat świetlnych. Paradoks? Niekoniecznie, bowiem w XX wieku ustalono, że wszechświat - sama przestrzeń - się rozszerza. Niestety nie możemy, przynajmniej w chwili obecnej, dowiedzieć się co jest na krańcu wszechświata i czy w ogóle jest on skończony. Prędkość jego rozszerzania się nie jest bowiem niczym ograniczona podczas gdy nas ogranicza prędkość światła.

2. Miejsce Ziemi we wszechświecie

Ziemia mieści się razem z siedmioma innymi planetami w Układzie Słonecznym, który z kolei znajduje się w galaktyce zwanej Drogą Mleczną (dokładniej rzecz biorąc znajdujemy się w ramieniu Oriona) mającą średnicę 100 tysięcy lat świetlnych i zawierającą około 400 miliardów gwiazd. Idąc dalej znajdujemy się w Supergromadzie w Pannie, która ostatnio została "wchłonięta" przez zdefiniowaną właśnie supergromadę Laniakea zawierającą około 100 tysięcy galaktyk i rozciągającą się na 520 milionów lat świetlnych. Ta orbituje wokół tzw. Wielkiego Atraktora - anomalii grawitacyjnej w Supergromadzie w Hydrze-Centaurze. Aby to sobie lepiej uzmysłowić: Laniakea zawiera kilkaset gromad galaktyk, z których każda posiada kilkadziesiąt do kilku tysięcy galaktyk, a każda z tych galaktyk może zawierać setki miliardów gwiazd. Przy tym Laniakea ma średnicę 160 megaparseków. Obserwowalny wszechświat liczy sobie 28 tysięcy megaparseków.

3. Ciekawostki o Słońcu

Nawet w naszym Układzie Słonecznym stanowimy drobinkę - Słońce zawiera 99% całej jego masy. Jego ogrom zobrazować może lepiej fakt, ze w ciągu jednej sekundy traci ono około 5 milionów ton materii, która jest wyrzucana w przestrzeń kosmiczną jako wiatr słoneczny.

4. Księżyc

Według najnowszych teorii Księżyc powstał w wyniku kolizji Ziemi z inną planetą zbliżoną rozmiarami do Marsa. Planeta ta, nazywana Theą, miała się z Ziemią zderzyć około 4.5 miliarda lat temu, gdy Ziemia liczyła sobie zaledwie 34 miliony lat, a w wyniku tego zderzenia uległa ona kompletnemu zniszczeniu i razem z dużym kawałkiem płaszcza naszej planety utworzyła Księżyc. Księżyc nie jest jedynym naszym towarzyszem - w rezonansie z Ziemią krąży kilka planetoid w tym najsłynniejsza (3753) Cruithne, która nazywana jest czasem drugim Księżycem.

5. Spawanie w przestrzeni kosmicznej

Podczas pierwszych bezzałogowych lotów na orbitę odkryty został przedziwny problem - niektóre mechanizmy w próżni przestawały działać, a po powrocie na Ziemię okazywało się, że kawałki metalu zostały ze sobą trwale połączone. Okazało się, że odpowiada za to brak atmosfery. Na Ziemi na metalach pojawia się w wyniku działania tlenu niewidzialna warstwa rdzy, a także inne zabrudzenia, które wspólnie działają jako bariera oddzielająca od siebie atomy. W próżni jednak atomy te nie wiedzą gdzie kończy się jeden obiekt, a zaczyna drugi dlatego też można je połączyć po prostu stykając je ze sobą. Problem ten dotyczy oczywiście tylko obiektów całkowicie sterylnych i czystych - narzędzia przywiezione z Ziemi zazwyczaj mają na sobie przywleczoną stamtąd "warstwę ochronną". Efekt ten próbuje się wykorzystać na ziemi przy spawaniu na zimno. Metoda ta jest zwłaszcza skuteczna w przypadku nanostruktur - odkryto, że połączone w ten sposób złote nanoprzewody pod mikroskopem wyglądają niemal tak jakby zostały wykonane z jednego kawałka metalu. Aby połączyć większe obiekty często konieczne jest użycie większego ciśnienia.

6. Gwiazdy neutronowe

Gwiazdy neutronowe to specyficzna faza ewolucji dużej gwiazdy, która może zrodzić się w wybuchu supernowej lub podczas kolapsu białego karła. Gwiazdy te są bardzo małe, lecz niezwykle gęste - łyżeczka pochodzącej z nich materii ważyłaby około 6 miliardów ton. Do tego potrafią one obracać się z prędkością kilkuset obrotów na sekundę. Czasami widzimy jak pulsują one gwałtownie promieniowaniem elektromagnetycznym - wtedy nazywa się je pulsarami. Istnieją także gwiazdy neutronowe zwane magnetarami. Ich nazwa pochodzi stąd, że posiadają one niezwykle potężne pola magnetyczne - a mówimy tu o wielkościach biliardy (1 biliard = 1 z 15 zerami)razy większych niż pole magnetyczne otaczające Ziemię.

7. Energia słoneczna

Do Ziemi w ciągu godziny dociera ze Słońca więcej energii niż zużywamy w ciągu całego roku, a co sekundę rdzeń naszej gwiazdy emituje energię równoważną 100 miliardom bomb atomowych. Patrzymy jednak na światło pochodzące sprzed 30 tysięcy lat - tyle czasu wygenerowanym podczas reakcji termojądrowych fotonom zajmuje dotarcie do nas. Większość tego czasu przedzierają się one jednak przez bardzo gęstą materię tworzącą naszą gwiazdę, a po opuszczeniu jego powierzchni resztę dystansu pokonują w zaledwie 8 minut.

8. Planeta diament

Parę miesięcy temu astronomowie dostrzegli w gwiazdozbiorze Wodnika pulsar nazwany PSR J2222-0137, któremu towarzyszy bardzo stara i bardzo zimna gwiazda, w której zatrzymały się reakcje jądrowe, i która zapadła się grawitacyjnie pod swoim ciężarem. Przez to, że składa się ona głównie z tlenu i węgla to pod wpływem ciśnienia węgiel ten uległ krystalizacji i powstał diament wielkości Ziemi i ważący 1.05 razy tyle co nasze Słońce.

9. Największy zbiornik wody

W znajdującym się 12 miliardów lat świetlnych od Ziemi kwazarze APM 08279+5255 z kolei znajduje się czarna dziura, którą otacza woda w postaci parowej. Jej chmura ma średnicę kilkuset lat świetlnych i zawiera w sobie 140 bilionów razy więcej wody niż we wszystkich oceanach Ziemi razem wziętych.

10. Ślady na Księżycu

Jako, że Księżyc nie posiada atmosfery, a co za tym idzie nie ma tam wiatru ani żadnych innych zjawisk pogodowych to gdy postawicie tam stopę jej odcisk ma pozostać nienaruszony przez około 100 milionów lat (no chyba, że przyjdzie ktoś inny i go zamaże) - dopiero po takim czasie uderzenia meteoroidów w powierzchnię naszego satelity powinny Wasz ślad zmazać.