Minęło już kilkadziesiąt lat, odkąd człowiek po raz pierwszy znalazł się w kosmosie. Pomimo ogromnego skoku cywilizacyjnego, który dokonał się w tym czasie, nadal przestrzeń kosmiczna jawi się jako tajemnicza i niezbadana. Oto 10 poznanych faktów o kosmosie.

 1. Ile razy Słońce jest większe od Ziemi?

Słońce jest największym obiektem w Układzie Słonecznym, większym od Ziemi o 109 razy!
Średnica słońca to 1 390 000 km,  natomiast jego masa wynosi 1,989,000,000,000,000,000,000,000,000,000 kg co stanowi 99.8% całego Układu. Temperatura jądra słońca wynosi 15 milionów st. Celsjusza.

2. Jedyna planeta, która umie pływać

Cechą charakterystyczną Saturna są pierścienie (jest ich 9) składające się głównie z lodu i w mniejszej ilości z odłamków skalnych; inne planety-olbrzymy także mają systemy pierścieni, ale żaden z nich nie jest tak rozległy ani tak jasny. Dotychczas odkryto 62 księżyce krążące po orbicie planety, nazwano - 53 z nich. Do tego dochodzą setki miniksiężyców w pierścieniach planetarnych. Jeden z księżyców Saturna - Tytan, to drugi co do wielkości księżyc w Układzie Słonecznym. Jest on większy nawet od planety Merkury i jest jedynym księżycem w Układzie Słonecznym posiadającym gęstą atmosferę. Saturn jest jedyną planetą naszego układu słonecznego, która mogłaby unosić się na wodzie. Jego gęstość jest mniejsza niż gęstość wody. Gdyby istniało wystarczająco duże naczynie z wodą, Saturn unosił by się na powierzchni.

3. Kosmiczny bar 10 tysięcy lat świetlnych od Ziemi?

Mgławica G34.3 ma średnicę ponad 1000 razy większą niż Układ Słoneczny i otacza młodą gorącą gwiazdę, ale nie to jest najciekawsze. Bowiem głównym składnikiem chemicznym, z którego jest zbudowana jest alkohol etylowy! Naukowcy brytyjscy oszacowali, że mgławica zawiera tyle alkoholu, ile wystarczyłoby do zrobienia 200 bilionów bilionów piwa. Internauci natomiast obliczyli, że ludzkość mogłaby się tym alkoholem upijać dłużej, niż wynosi przewidywany czas istnienia Wszechświata. Jest tylko jeden problem - "gwiezdna gorzelnia" oddalona jest o 10 tysięcy lat świetlnych od Ziemi.

4. Wulkan na Marsie

Myślicie, że Mount Everest jest wysoki? Olympus Mons (łac. Góra Olimp), wygasły wulkan znajdujący się na Marsie mierzy około 26 000 metrów wysokości, 3 więcej niż najwyższa góra Ziemi i tym samym jest rekordzistą wysokości w całym układzie słonecznym! Olympus Mons jest wygasłym wulkanem tarczowym, co oznacza, że powstał w wyniku powolnego i długotrwałego wycieku lawy, przez co jego zbocze jest nachylone pod małym kątem. Wulkany podobnego typu można spotkać na Ziemi, np. na Hawajach (wulkan Mauna Kea). Dlaczego Olympus Mons jest tak wysoki? Naukowcy twierdzą, że osiągnął taką wysokość dzięki temu, że na Marsie nie ma płyt tektonicznych, co pozwoliło wypływać gorącej lawie przez czas o wiele dłuższy, niż przeciętna aktywność wulkanu na Ziemi.

5. Planeta, na której dzień trwa dłużej niż rok

Dzień dłuższy niż rok? Tak właśnie jest na Wenus. Planeta, by okrążyć słońce potrzebuje 225 ziemskich dni, a aby wykonać pełen obrót wokół własnej osi - 243 ziemskich dni. Wynika z tego, że wenusjański dzień jest dłuższy niż wenusjański rok. Co ciekawe, Wenus obraca się w przeciwną stronę niż reszta planet!
Wenus jest trzecim  - po Słońcu i Księżycu - pod względem jasności ciałem niebieskim widocznym na niebie.
Swoją nazwę Wenus zawdzięcza rzymskiej bogini miłości o tym samym imieniu. Innymi nazwami, którymi potocznie określa się Wenus, są: Gwiazda Poranna (inaczej: Jutrzenka) lub Gwiazda Wieczorna. Skąd taka rozbieżność? Wenus widoczna jest na niebie zaraz zachodzie słońca lub tuż przed świtem.

6. Najbardziej wietrzna planeta Układu Słonecznego

Najbardziej wietrzną planetą naszego układu słonecznego jest Neptun. Wiatr wieje tam z prędkością 2575 km/h, czyli 9 razy szybciej niż najsilniejszy wiatr na ziemi. Neptun jest jedyną planetą, której istnienia nie dowiedziono poprzez obserwację na niebie, ale na drodze obliczeń matematycznych! Naukowcy, obserwując odchylenia w ruchu orbitalnym Urana stwierdzili, że musi na niego wpływać inna, nieznana planeta. Kiedy wiadomo było już teoretycznie gdzie powinien się znajdować (przewidział to Urban Le Verrier) , został zaobserwowany przez Johanna Galle. Neptun został odwiedzony przez tylko jedną sondę kosmiczną Voyager 2, która przeleciała w pobliżu planety 25 sierpnia 1989 roku.

7. Shurnarkabtishashutu

Gwiazda, która ma najdłuższą nazwę to Shurnarkabtishashutu, co po arabsku oznacza: Pod południowym rogiem byka. Większość gwiazd, zamiast imion, ma tylko numery katalogowe. Jedynie te  najjaśniejsze otrzymują nazwy w pełnym znaczeniu tego słowa. Nazwy gwiazd najczęściej wywodzące się z łaciny lub (tak, jak najdłuższa nazwa gwiazdy) z języka arabskiego. Nazwy odnoszą się często do mitologii, lub też czasu i miejsca, w którym gwiazda pojawia się na niebie w ciągu roku. Na przykład nazwa Syriusz w języku greckim oznaczająca "skwarny", "ognisty", wzięła od czasu letnich upałów, kiedy gwiazda ta pojawia się na niebie. Kto może nadawać imiona gwiazdom? Zgodnie z prawem kosmicznym jedyną organizacją posiadającą kompetencje i prawo do nazywania gwiazd oraz innych ciał niebieskich jest Międzynarodowa Unia Astronomiczna. Zdarza się jednak, że instytucje i firmy prywatne oferują - za niebagatelne kwoty -  kupno prawa do nazwania gwiazdy. Działania takie są bezprawne i podlegają karze.

8. Dawno, dawno temu...

Kiedy obserwujemy gwiazdy, obraz, który widzimy, tak naprawdę pochodzi sprzed wielu lat - tylu, o ile lat świetlnych oddalona jest od nas dana gwiazda. Jeśli gwiazda oddalona jest od ziemi o 50 lat świetlnych, to oznacza, że światło potrzebuje 50 lat by do nas dotrzeć - czyli, oglądamy jej obraz sprzed 50 lat. W rzeczywistości gwiazda może wyglądać zupełnie inaczej, lub nawet nie istnieć. Działa to oczywiście również w drugą stronę. Z niektórych miejsc w kosmosie widać ziemię sprzed wielu lat. Oznacza to, że z miejsca w kosmosie oddalonego od ziemi o 604 lata świetlne, można na żywo obejrzeć Bitwę pod Grunwaldem.

9. W kosmosie bez skafandra

Co się stanie z kosmonautą, który znajdzie się w przestrzeni kosmicznej bez skafandra? Eksploduje, natychmiast starci przytomność, jego krew zacznie wrzeć? Nic z tych rzeczy. Według naukowców, którzy przeprowadzili takie symulacje, organizm będący wystawiony na działanie odkrytego kosmosu nie dozna natychmiastowych obrażeń. Mogą natomiast zaistnieć inne zjawiska - oparzenie słoneczne, opuchlizna skóry, nabrzmienie tkanek, które pojawią się po około 10 sekundach lub później. Mniej więcej w tym samym czasie człowiek zaczyna powoli tracić przytomność z powodu braku tlenu i różne obrażenia wewnętrzne poczynają się kumulować. Śmierć następuje dopiero po około minucie lub dwóch.

10. Czy kiedyś nastąpi koniec Wszechświata?

Co do tego, że Wszechświat narodził się około 15 miliardów lat temu na skutek Wielkiego Wybuchu, naukowcy są zgodni. Badani potwierdzają, że od momentu powstania, Wszechświat nieustannie się rozszerza. Ale czy kiedykolwiek nastąpi koniec Wszechświata, a jeśli tak, to w jaki sposób? Tutaj już naukowcy nie potrafią się zgodzić. Powstały trzy alternatywne twierdzenia obrazujące przyszłość Wszechświata:

ZOBACZ TEŻ: Mars ciekawostki