Kiedy w 1903 r. bracia Wright dokonali pierwszego udanego lotu samolotem, chyba nie przypuszczali, że z czasem maszyny latające będą odgrywać tak ważną rolę w naszym życiu. Powszechnie wiadomo, że samoloty wojskowe należą do najbardziej zaawansowanych technicznie i drogich maszyn świata. Nic dziwnego, w końcu to lotnictwo decyduje o zwycięzcy i przegranym danej bitwy, a nawet wojny. Jakie są najdroższe samoloty wojskowe na świecie? Poniżej znajdziecie aktualne zestawienie.
10. MiG-35 – 40 mln $
Koszt pojedynczego egzemplarza to ok. 40 mln dolarów. Po raz pierwszy MIG-35 został zaprezentowany w 2007 roku. Jest jest modyfikacją myśliwca MiG-29. MiG-35 jest napędzany przez dwa silniki turbowentylatorowe Klimov RD-33MK 9. Rozpiętość skrzydeł MiG-a wynosi 12 m, długość 17,32 m, a wysokość 4,73 m. Samolot lata na wysokości 18,9 km i bez dodatkowego tankowania jest w stanie przebyć odległość 2000 km z maksymalną prędkością 2,3 Ma. MiG-35 został stworzony z myślą o przetargu przeprowadzonym przez Indie na 126 samolotów, ale wtedy jednak wybrano Dassault Rafale. Dla utrzymania produkcji Rosja do 2020 r. planuje sama zamówić 48 MiG-ów-35. Samolot jest produkowany w zakładach lotniczych w Nożnym Nowogrodzie.
9. McDonnell Douglas F/A-18 Hornet – 54 mln $
F/A-18 Hornet to legendarny samolot myśliwsko-szturmowy, zdolny do działań w każdych warunkach atmosferycznych, po raz pierwszy użyty przez Stany Zjednoczone podczas nalotu na Libię w 1986 r. Popularny „Szerszeń” jest natomiast produkowany od 1978 r. Samolot powstał na bazie Northropa YF-17 Cobra, który przegrał rywalizację z General Dynamics F-16 Fighting Falcon na lekki myśliwiec dla USAF i NATO. Początkowo planowano stworzenie trzech wersji: F-18A (zwrotniejszy of F-14), A-18A (zdolny do przenoszenia ładunków jądrowych) i TF-18A (treningowy). Ostatecznie zdecydowano się na jeden wariant, zbliżony do F-16. F/A-18 Hornet jest napędzany przez dwa silniki General Electric F404 i lata na pułapie 15 km. Maksymalna prędkość Horneta to 1,8 Ma. Rozpiętość skrzydeł myśliwca wynosi 12,3 m, długość 17,1 m, a wysokość 4,7 m. Pojedynczy egzemplarz produkowanego do dziś Horneta kosztuje ok. 54 mln $.
8. SAAB JAS 39 Gripen – 69 mln $
JAS 39 Gripen to szwedzki myśliwiec wielozadaniowy produkowany przez koncern SAAB współpracujący z BAE Systems. Nazwa samolotu została wybrana w publicznym konkursie w 1982 r., a oficjalna produkcja ruszyła w 1987 r. Symbol JAS to skrót od szwedzkiego Jakt – myśliwski, Attack – szturmowy, Spaning – rozpoznawczy, co podkreśla wielozadaniowość maszyny. Samolot jest dostosowany do międzynarodowych standardów. Producent ma ambitne plany kolejnych modyfikacji Gripena, tak by ten jeszcze długo służył w armii. Planowane jest zaopatrzenie samolotu w nową awionikę i radar AESA (JAS 39G/H), choć niektóre z modyfikacji sięgają daleko poza 2020 r. Obecnie Gripen znajduje się na wyposażeniu Szwecji, która użytkuje połowę zakupionych maszyn. Samolot napędza silnik Volvo Aero RM12 lub General Electric F414 (w zależności od wersji). Może wznieść się on na wysokość 18 km (na 10 km w 2 min) i osiągnąć prędkość 2 Ma. Rozpiętość skrzydeł Gripena wynosi 8,3 m, długość 14,1-14,8 m (w zależności od wersji), a wysokość 4,5 m. Pojedynczy egzemplarz kosztuje ok. 69 mln $.
7. Bell-Boeing V-22 Osprey – 70 mln $
V-22 Osprey to wielozadaniowy samolot pionowego startu i lądowania VTOL. Stworzono go, by misje, do których zazwyczaj stosowano śmigłowce, mogły być wykonywane przez maszynę o zasięgu samolotu z napędem turbośmigłowym. Osprey to pierwszy seryjnie produkowany samolot z obracanym układem napędowym z wirnikami o średnicy 12 m ulokowanymi wraz z silnikami i układami przeniesienia napędu w gondolach na końcach skrzydeł. V-22 startuje i ląduje jak śmigłowiec (silniki są ustawione pionowo), a na czas lotu silniki są obracane do pozycji poziomej. Samolot jest produkowany od 1989 r. i napędzają go 2 silniki Rolls-Royce AE 1107C-Liberty o mocy 6150 KM każdy. V-22 lata na wysokości 8 km, a standardowy zasięg zamyka się w 1600 km. Maksymalna prędkość samolotu wynosi 509 km/h. Koszt budowy jednego egzemplarza to minimum 70 mln $.
6. Dassault Rafale – 94 mln $
Dassault Rafale to wielozadaniowy samolot myśliwski ze skrzydłami typu delta, produkowany przez francuską firmę Dassault Aviation. Rafale jest przez producenta określany jako omni role, czyli może na polu bitwy sprawować różne funkcje (podobnie jak wspomniany wcześniej Hornet). Rafale jest produkowany w trzech wersjach od 1997 r. Rocznie udaje się ukończyć 11 egzemplarzy samolotów. Producent zapewnia, że Rafale jest w stanie lecieć z prędkością naddźwiękową bez użycia dopalaczy. Napędzają go 2 turbowentylatorowe silniki SNECMA M88-2, które rozpędzą samolot do prędkości ponad 1,8 Ma. Pułap Rafale wynosi 16,8 km, a zasięg zamyka się w 3700 km. Rozpiętość skrzydeł Rafale wynosi 10,8 m, długość 15,27 m, a wysokość 5,34 m. Cena jednego egzemplarza przekracza 90 mln $.
5. Lockheed Martin F-35 Lightning II – 116 mln $
F-35 Lightning II to jednomiejscowy, jednosilnikowy myśliwiec wielozadaniowy piątej generacji, opracowany w ramach projektu Joint Strike Fighter. Popularna “Błyskawica” jest w stanie przeprowadzać misje bliskiego wsparcia, brać udział w typowej walce powietrznej i bombardować cele. F-35 został oblatany w grudniu 2006 r., a od tego momentu wyprodukowano 116 jego sztuk. Docelowo mają powstać trzy wersje F-35 oznaczone literami alfabetu A, B i C. Pierwszy z nich jest już w służbie, a pozostałe dwa (F-35B i F-35C) zostaną wprowadzone do niej już w bieżącym roku. Myśliwiec jest napędzany przez silnik turbowentylatorowy Pratt & Whitney F135 i wentylator Rolls-Royce F-35B, umożliwiając ciąg 177 kN. Rozpiętość skrzydeł F-35 wynosi 10,65 m, długość samolotu 15,37 m, a wysokość 5,28 m. Samolot może osiągnąć prędkość maksymalną 1,8 Ma i osiągnąć pułap 15 km. F-35 jest pierwszym myśliwcem, który może wznosić się w poziomie. “Błyskawica” znajduje sie w siłach powietrznych USA, Wielkiej Brytanii i Holandii. Cena pojedynczego egzemplarza wynosi 116 mln $.
4. Lockheed Martin F-22 Raptor – 142 mln $
F-22 to prawdopodobnie najlepszy myśliwiec bojowy na świecie. Spokojnie można by poświęcić mu osobny artykuł, bo nie dość że zastosowano w nim najbardziej zaawansowane technologie, to na dodatek jest stosunkowo łatwy w eksploatacji. Raptor został wykonany w technologii stealth, ma uzbrojenie pozwalające na atakowanie celów naziemnych, prowadzenie wojny elektronicznej i nasłuchu elektronicznego. Samolot był produkowany w latach 1997-2011, kiedy to powstało 195 egzemplarzy (w tym 8 prototypów). F-22 ma dwa dwuprzepływowe silniki F119-PW-100 dysponujące ciągiem ponad 155 kN każdy. Rozpiętość skrzydeł myśliwca wynosi 13,56 m, jego długość to 18,9 m, a wysokość 5,08 m. Raptor może osiągnąć pułap 20 km i pokonać dystans 3200 km. Maksymalna prędkość samolotu wynosi 1,8 Ma. Cena każdego z Raptorów to średnio 142 mln $.
3. Grumman E-2D Advanced Hawkeye – 167 mln $
Hawkeye to pokładowy samolot wczesnego ostrzegania, stworzony z myślą o wszelkiego rodzaju misjach zwiadowczych i szpiegowskich. Jest naszpikowany technologiami – znajdziemy tu m.in. radar, system identyfikacji wróg-przyjaciel i system detekcji pasywnej. Samolot jest przystosowany do wszystkich warunków pogodowych i często jest stosowany jako latająca platforma wczesnego ostrzegania lub centrum dowodzenia. Hawkeye może być także stosowany do kontroli powietrznej obszaru działania lotniskowca, nadzór nad przechwytywanymi samolotami, naprowadzania szturmowców na cele czy zwalczania okrętów podwodnych. E-2D jest najnowszą wersją Hawkeye’a i napędzają go dwa silniki turbośmigłowe Allison T56-A-425 lub T56-A-427. Rozpiętość skrzydeł samolotu to 24,58 m, długość 17,56 m, a wysokość 5,58 m. Hawkeye ma zasięg ponad 2500 km i wznosi się na wysokość 9 km. Prędkość maksymalna, z jaką może się poruszać to 604 km/h. Cena jednego egzemplarza przekracza 160 mln $.
2. Boeing C17A Globemaster III – 206 mln $
C-17 Globemaster III to ciężki wojskowy samolot transportowy stworzony przez Boeinga. Jest on w stanie dostarczyć żołnierzy, maszyny wojenne czy sprzęt militarny praktycznie w dowolne miejsce na świecie. Jeżeli jest taka konieczność, to zrzuci oddział ponad 100 żołnierzy bezpośrednio na terytorium wroga. Ten transportowy gigant jest napędzany przez 4 silniki turbowentylatorowe Pratt & Whitney F117-PW-100, o ciągu 180 kN każdy. Samolot ma rozpiętość skrzydeł 51,74 m, długość 53,04 m i wysokość 16,79 m. Jego prędkość przelotowa wynosi 0,77 Ma, a maksymalna 0,8 Ma. C-17 wzniesie się na wysokość i bez tankowania w powietrzu pokona odległość 8704 km. Cena jednego samolotu to ponad 200 mln $.
1. Northrop B-2 Spirit – 700 mln $
B-2 Spirit to amerykański bombowiec strategiczny wykonany w technologii stealth. Jest niewidzialny dla podczerwieni, sygnału elektromagnetycznego i radarowego. Bez jakichkolwiek problemów może pojawić się na terytorium wroga i błyskawicznie go zbombardować. Początkowo zrzucał tylko bomby atomowe, teraz może znacznie więcej. B-2 przy bezpośrednim starciu nie poradzi sobie z myśliwcami, bo nie jest na tyle zwrotny. Dlatego najczęściej używa się go w nocy. B-2 swój chrzest bojowy przeszedł podczas operacji prowadzonych w Kosowie w 1999 r. Spirit jest napędzany przez 4 dwuprzepływowe silniki General Electric F118-GE-100. Rozpiętość skrzydeł bombowca wynosi 52,12 m, długość 20,9 m, a wysokość 5,1 m. Maszyna może pułap 15 km, a jej zasięg to 9650 km. Prędkość maksymalna to 0,85 Ma. Do tej pory powstało 20 egzemplarzy tego typu samolotów, każdy w kosmicznej cenie 700 mln $.
